“Thánh” Johan Cruyff không nằm trong BLĐ Ajax Amsterdam. Người ta đem ghế đến mời ông ngồi, ông cũng lắc đầu: Cruyff thích sống ở Barcelona hơn. Nhưng huyền thoại của bóng đá Hà Lan nói chung và Ajax nói riêng vẫn luôn coi sân Amsterdam ArenA là nhà mình, và bằng một cách nào đó, đặt nó dưới tầm ảnh hưởng rộng lớn của ông. Chỉ lời nói của ông, một người mang danh “cố vấn” là đủ để đặt BLĐ Ajax dưới áp lực khủng khiếp.

CLB này đã khủng hoảng từ 3 năm trở lại đây, và chủ tịch Uri Coronel, người nhậm chức năm 2009 và đã hứa rằng sẽ đưa CLB vĩ đại của Hà Lan trở lại với đỉnh cao. Nhưng Coronel không làm được điều đó, hay chính xác hơn là không thể khiến Johan Cruyff hài lòng. Năm 2010, dưới sức ép từ những phát biểu (hay có thể gọi là lời “chửi đổng”) của Thánh Johan, HLV trưởng Martin Jol phải từ chức để nhường chỗ cho De Boer. Tháng Ba năm 2011, Cruyff ứng cử Wim Jonk và Bergkamp vào đội ngũ huấn luyện. Tất cả là cựu ngôi sao của Ajax. Quan điểm của ông rất rõ ràng: “Ajax phải được xây dựng bằng người của Ajax”. Đó là mô hình mà Cruyff, cũng với tư cách một “cố vấn”, đã góp công xây dựng ở Barca dưới thời chủ tịch Joan Laporta.


Đến tháng 9/2011, chủ tịch Uri Coronel quyết định thỏa hiệp. Ông mời Johan Cruyff đến dự các cuộc họp của BLĐ Ajax, và thương lượng về các quyết sách. Coronel thậm chí đã cẩn thận tới mức bí mật thu âm lại các cuộc họp đó để đề phòng “Thánh” trở mặt. Nhưng Cruyff không chỉ muốn thanh lọc toàn bộ đội ngũ huấn luyện, ông còn muốn đánh sập cả triều đại của Coronel. Và ông chiến thắng. Bởi Coronel cùng với TGĐ Rick van den Boog đã phải lặng lẽ rời ghế.

Sau khi Coronel từ chức, một hội đồng cố vấn gồm 5 người được dựng lên để đưa ra các quyết sách của Ajax. Cruyff có tên trong số này. Nhưng 4 người còn lại, trong đó có “người đàn ông đeo kính râm” Edgar Davids, không muốn chứng kiến Ajax trở thành món đồ trong túi quần của “Thánh” Cruyff. 4 người bí mật bỏ phiếu và chọn Louis van Gaal, kẻ thù lớn nhất của Johan Cruyff trong thế giới bóng đá, làm TGĐ.

Cruyff lồng lộn sau khi biết tin, và phát đơn kiện ra tòa án: ông khẳng định rằng việc bổ nhiệm Van Gaal khi không có sự đồng ý của cả 5 thành viên ban cố vấn là vi phạm luật pháp. Tòa xử cho Cruyff thắng, và Van Gaal mất quyền điều hành CLB.

Những cuộc đấu tranh quyền lực, những vụ phản bội, những cuốn băng thu âm bí mật, những gì đang diễn ra ở thượng tầng Ajax bây giờ giống như một vở kịch của Shakespeare. Tất cả là nhờ công của Johan Cruyff. Và sau tất cả những chuyện đó, Ajax vẫn phập phù trên sân cỏ, vẫn chỉ là biểu tượng của quá khứ.

Cruyff bảo rằng ông thần tượng mô hình làm bóng đá của Bayern Munich. Phải rồi, đó là mô hình mà những cựu danh thủ trở thành độc tài, nắm toàn bộ quyền lực trong cả kinh doanh lẫn chuyên môn. Ajax cũng đang trên đường trở thành một CLB như thế, chỉ có điều đến đẳng cấp của Bayern hay không thì… chưa thể biết.

BẠN CÓ BIẾT?
Ajax Amsterdam là một trong ba đội bóng đăng quang ba lần liên tiếp tại Champions League, cùng với Real Madrid và Bayern Munich. Dưới cảm hứng của Johan Cruyff, Ajax đã vô địch Champions League vào các năm 1971, 1972, 1973.

Ajax cũng là một trong ba đội bóng giành đủ 3 cúp châu Âu (Cúp C1, C2 và C3) cùng với Bayern Munich và Juventus.

Ajax đang giữ kỷ lục ở giải vô địch Hà Lan với tổng cộng 30 lần đăng quang, trong đó lần gần nhất diễn ra ở mùa giải 2010/11.

Danh hiệu Quả bóng vàng châu Âu của Johan Cruyff vào năm 1971 là lần duy nhất một cầu thủ khoác áo Ajax được nhận phần thưởng cao quý này. Tuy nhiên đã có 6 danh hiệu Quả bóng vàng được trao cho các cầu thủ xuất thân từ lò đào tạo Ajax.

Kể từ mùa giải 2007/08, Ajax Amsterdam quyết định treo số áo 14 như một cách tôn vinh huyền thoại Johan Cruyff, cầu thủ từng mặc số áo này. Tiền vệ người TBN Roger là cầu thủ cuối cùng mặc áo số 14 của Johan Cruyff. 

ĐIỂM NHẤN: Vườn ươm tài năng

Ít ai biết rằng, lò đào tạo trứ danh La Masia của Barcelona được xây dựng theo mô hình của Ajax Academy, trung tâm nuôi dưỡng tài năng trẻ của Ajax Amsterdam. Nhắc lại để thấy rằng trong lĩnh vực đào tạo cầu thủ trẻ, Ajax Amsterdam vẫn là một tượng đài sừng sững ở cựu lục địa.

Khó có thể kể ra hết những ngôi sao sân cỏ xuất phát xuất phát từ lò đào tạo của Ajax. Chỉ biết rằng ở bất kỳ giai đoạn nào, trong bất kỳ bối cảnh nào, Ajax cũng sản sinh ra những cầu thủ xuất chúng. Thập kỷ 70 của thế kỷ trước có những cái tên lừng lẫy như Sjaak Swart, Johan Cruyff, Johan Neeskens. Thế hệ vàng thứ hai của Ajax gồm những Frank Rijkaard, Dennis Bergkamp, Frank và Ronald de Boer, Edgar Davids, Clarence Seedorf, Patrick Kluivert đã tung hoành khắp châu Âu và làm nên những chiến công lịch sử. Vào thời điểm hiện tại, các sản phẩm của học viện đào tạo Ajax Amsterdam vẫn đang tỏa sáng ở những giải vô địch hàng đầu như Rafael van der Vaart, Wesley Sneijder, John Heitinga, Nigel de Jong, Maarten Stekelenburg hay Gregory van der Wiel.


Nhưng có một thực tế đáng buồn là lò đào tạo Ajax không còn đặt dấu ấn đậm nét lên đội 1 của CLB như trước đây. Khi Ajax vô địch Champions League 1994/95, tuyệt đại đa số cầu thủ đều trưởng thành từ học viện đào tạo của CLB. Nhưng tới thời điểm này, chỉ có 8/28 cầu thủ trong đội hình của HLV Franck De Boer xuất phát từ De Toekomst (Trung tâm đào tạo trẻ hiện nay của Ajax). Rõ ràng, đó là hiện tượng bất thường khi một đội bóng sử dụng quá ít cầu thủ mà họ bỏ công nuôi dưỡng.

Chưa thể khẳng định chất lượng đào tạo của Ajax đã đi xuống khi rất nhiều cầu thủ trẻ của họ vẫn được săn đón ráo riết bởi các ông lớn ở châu Âu. Và vấn đề nằm ở chính chỗ đó. Ajax hiện tại không còn đủ hấp dẫn cũng như khả năng tài chính để níu kéo các cầu thủ tài năng. Trong cuộc khủng hoảng kéo dài từ đầu thế kỷ 21, Ajax buộc phải chọn cho mình một lối đi khác. Họ đào tạo ra các viên ngọc thô, rèn giũa một vài năm cho sáng láng rồi bán đi để thu lời. Còn lực lượng chính của đội một không còn phụ thuộc vào De Toekomst. Đội trưởng Vertonghen là một người Bỉ, nhạc trưởng Eriksen đến từ Đan Mạch còn chân sút số một Sulejmani đến từ Serbia. Ajax bây giờ rất giỏi nhặt nhạnh các cầu thủ giá rẻ từ những nền bóng đá hạng hai để trở thành một đội bóng “Liên hiệp quốc”. Nhưng khác với Inter hay PSG, “liên hiệp quốc” của Ajax không hề đắt giá nên cũng chẳng hy vọng kiếm tìm danh hiệu.

Bongdaplus.vn