Góc nhìn: Tiền đạo không còn đặt nặng việc ghi bàn

CƠN KHÁT TUYẾN ĐẦU
Đó là thực tế được chứng minh bằng con số. Theo số liệu của hãng thống kê danh tiếng Opta thì tính từ mùa 2007/08 tới nay, những tiền đạo ở 5 giải VĐQG hàng đầu châu Âu (Premier League, La Liga, Bundesliga, Serie A, Ligue 1) đang ngày càng đóng góp ít bàn thắng hơn cho các đội bóng.

Xu hướng này vẫn chưa thực sự rõ ràng ở 2 mùa đầu tiên, khi tỷ lệ bàn thắng của các chân sút cho CLB ở mùa giải 2008/09 (53,96%) nhỉnh hơn một chút so với 1 năm trước đó (53,55%). Nhưng 5 mùa gần đây, lại chứng kiến sự sa sút thấy rõ của những họng pháo ở lục địa già, cả về số bàn thắng lẫn tỷ lệ đóng góp cho đội bóng.

Từ 53,96% tại mùa 2008/09, con số này tụt xuống 52,41% ở năm tiếp theo. Đến mùa 2010/11, nó chỉ còn 51,65%, mùa 2011/12 là 50,7% và mùa này, chỉ còn 49,92%. Ngoài ra, một xu hướng đáng chú ý nữa là trong khi 5 giải VĐQG châu Âu đang trở nên “cởi mở” hơn với số bàn thắng tăng dần, thì số lần lập công của những cầu thủ làm nhiệm vụ ghi bàn lại... giảm xuống.

ĐI TÌM LỜI GIẢI
Nhưng câu hỏi đặt ra là nguyên nhân của thực trạng kỳ lạ ấy là gì? Vì các tiền đạo ngày càng sa sút, vì quan điểm chiến thuật hay bởi nhiệm vụ ghi bàn giờ không còn được khoán trắng cho các chân sút nữa? Lý do đầu tiên có lẽ không phải là đáp án. Vì chỉ cần so sánh thành tích của những chân sút đang dẫn đầu danh sách ghi bàn với các Vua phá lưới mùa trước ở 5 giải VĐQG hàng đầu, người ta sẽ thấy điều ngược lại.

Tại La Liga, Messi (Barcelona) đã có 46 bàn sau... 34 vòng và dư sức vượt qua cột mốc 50 bàn do chính anh thiết lập ở mùa 2011/12. Ở Serie A, Cavani (Napoli) cũng chỉ kém thành tích của Ibrahimovic mùa trước có 2 bàn (26 so với 28) khi vẫn còn 3 trận chưa đá. Và chính Ibra (PSG, 27 bàn) thậm chí đã bỏ xa 2 đồng Vua phá lưới Ligue 1 mùa 2011/12 là Nene và Giroud (cùng 21 bàn).

Trong bối cảnh ấy, chỉ Van Persie (M.U, 26 bàn, kém... chính mình mùa trước 4 bàn) và Lewandowski (Dortmund, 24 bàn, kém Huntelaar mùa trước 5 bàn) là khó vượt thành tích của các Vua phá lưới Premier League và Bundesliga mùa 2011/12 khi các giải này chỉ còn 2 vòng đấu.

AI GHI BÀN KHÔNG QUAN TRỌNG
Nhưng nếu không phải là vì các tiền đạo kém đi thì rõ ràng, nguyên nhân là vì lý do chiến thuật, hoặc vì trọng trách ghi bàn đã được san sẻ cho các tuyến. Thực tế đã chứng tỏ điều ấy khi ở Premier League, có 4 tiền vệ xuất hiện trong Top 13 chân sút hàng đầu mùa này. Và ở Bundesliga, thậm chí có tới 6 tiền vệ góp mặt trong Top 11 cầu thủ ghi bàn.

Hai giải đấu này cũng là nơi xuất hiện nhiều “tiền vệ trá hình”. Đó là những người chơi ở vị trí hộ công hoặc tiền vệ tấn công, nhưng gánh cả nhiệm vụ ghi bàn và sở hữu hiệu suất không kém gì các tiền đạo. Có  thể kể ra những ví dụ điển hình như Bale (Tottenham, 21 bàn tại Premier League), Michu (Swansea, 17), Meier (Frankfurt, 15 bàn ở Bundesliga) và Reus (Dortmund, 12).

Hơi khác một chút là chuyện xảy ra ở Juventus, nơi có mô hình tấn công không dựa vào các chân sút. Bằng chứng là không tiền đạo nào của nhà tân vô địch Serie A ghi quá 10 bàn ở Serie A mùa này (Vucinic 9, Quagliarella 8, Matri 7). Và thay vì khoán cho các tiền đạo, Juve đã chia bớt trọng trách ghi bàn cho các tiền vệ như Vidal (10 bàn), Giovinco (7), Marchisio (6), Pirlo (5) và Pogba (5).

Bale chẳng kém gì tiền đạo
Với 20 bàn thắng, Bale đang xếp thứ 3 trong danh sách Vua phá lưới Premier League mùa này. Và một chỉ số khác cũng cho thấy, anh không khác gì một tiền đạo thực thụ. Vì nếu chỉ tính những cầu thủ đã chơi hơn 1.000 phút mùa này, Bale (133 phút để ghi 1 bàn) chỉ kém 4 tiền đạo xịn là Van Persie (M.U, 118 phút/bàn), Suarez (Liverpool, 128), Dzeko (Man City, 131) và Le Frondre (Reading, 131). Đó quả là con số cực ấn tượng với một cầu thủ thường đảm nhiệm vai trò hộ công hoặc tiền vệ cánh.

Chân sút ngoại lên ngôi

Serie A đang là nơi tôn vinh tài ghi bàn của Cavani (trái)

Trong cả 5 giải vô địch hàng đầu châu Âu, các tiền đạo người nước ngoài chiếm ưu thế tuyệt đối trước các chân sút nội. Tại Premier League, 6 chân sút hàng đầu đều không phải người Anh. La Liga tương tự khi Messi, Ronaldo và Falcao đang dẫn đầu danh sách ghi bàn đều không phải người TBN. Ở Serie A, Cavani (26 bàn, Uruguay) bỏ xa tiền đạo “nội” Di Natale tới 6 bàn. Còn tại Ligue 1, ba vị trí đầu tiên trong danh sách Vua phá lưới đều là người nước ngoài (Ibrahimovic, Aubameyang, Cvitanich). Chỉ có tại Bundesliga, một tiền đạo người Đức là Kiessling (Leverkusen) đang cùng dẫn đầu danh sách ghi bàn cùng Lewandowski (Ba Lan) với 23 pha lập công.

Tất cả báo hiệu một hiện tượng đặc biệt khi cả 5 giải vô địch hàng đầu châu Âu đều có Vua phá lưới là người nước ngoài. Ligue 1 là Ibrahimovic (Thụy Điển), Premier League là Robin van Persie (Hà Lan), La Liga là Messi (Argentina), Serie A là Cavani (Uruguay) và Bundesliga rất có thể sẽ là Lewandowski (Ba Lan). Chân sút của Dortmund dù sao vẫn được đánh giá cao hơn Kiessling.