Trước tiên, để có 4-4-2 kim cương, chỉ cần dịch 2 tiền vệ cánh của đội hình 4-4-2 cơ bản vào sâu bên trong khu vực giữa sân, đẩy một tiền vệ giữa sân lên hộ công, và một xuống đá thòng. Cùng với đó là đẩy 2 hậu vệ biên lên cao gần vạch giữa sân.

Đây là một đội hình dành cho những đội bóng có thể chơi pressing toàn sân, huy động được sức mạnh cả ở tuyến giữa lẫn hai cánh. Vì không có tiền vệ cánh thuần túy, nhiệm vụ của hai hậu vệ biên là khá nặng khi vừa phải đảm trách nhiệm vụ chạy dọc biên, vừa phải cân bằng với việc phòng ngự nếu không muốn để đối phương tận dụng khoảng trống mênh mông phía sau lưng. Khi cần thiết cho một thế trận tấn công hết công suất, đội hình này cũng có thể biến đổi thành 3-4-3 hoặc 3-3-4.

Vì các hậu vệ biên đóng vai trò cực kỳ quan trọng trong sơ đồ này, vậy nên, nếu họ không hỗ trợ tốt ở hai bên cánh, lối chơi của cả đội bóng sẽ bị tắc nghẽn ở khu vực giữa sân. Thêm nữa, hai tiền vệ ở giữa sân cũng phải là những người có kinh nghiệm trong những pha giữ bóng để phát động tấn công, bằng không, hậu quả tức thì sẽ xảy ra khi họ mất bóng, khi hai hậu vệ biên chưa về bọc lót kịp.

Hãy cùng nhìn qua sự khác biệt của 2 trong số những đội bóng đã từng sử dụng sơ đồ này:

1. Manchester United:

Sir Alex luôn chứng tỏ ông là một chiến lược gia đại tài. HLV người Scotland luôn biết cách ứng phó với những tình huống trên sân, với nhãn quan chiến thuật cực kỳ sắc bén. Chính ông là người đã áp dụng sơ đồ 4-1-2-1-2 cho MU trong chiến thắng 3-0 của Quỷ Đỏ trước Newcastle United ở mùa giải năm nay.

Sir Alex luôn chứng tỏ ông không bao giờ mắc lại một sai lầm. Sau trận thua cũng với tỉ số 3-0 tại St. James' Park ở mùa giải trước, lần này, sơ đồ kim cương đã giúp MU có được một thế trận vượt trội hơn hẳn đối thủ. Nhân tố chủ chốt trong sơ đồ này của Sir Alex chính là hậu vệ người Brazil, Rafael, khi những pha lên xuống của anh gây rất nhiều khó khăn cho hàng thủ Newcastle, đồng thời kéo dãn đội hình của đội chủ nhà.

2. Shakhtar Donetsk:

Nếu như MU đang rất thành công với sơ đồ này, thì Shakhtar Donetsk lại là một ví dụ về sự thiếu tính toán và gượng ép khi được áp dụng sơ đồ 4-1-2-1-2. HLV Mircea Lucescu đã cho đội bóng của ông chơi sơ đồ này ở mùa giải 2007-08, và sự thật là nó không hiệu quả như ông mong đợi.

Trước những đội bóng mạnh, hai hậu vệ biên của họ là Darijo Srna và Razvan Rat hoàn toàn bị chế ngự. Mất hai cánh, sơ đồ kim cương của Shakhtar Donetsk  bỗng chốc trở thành sơ đồ “kim châm”, gây ra những vết thương cho chính đội bóng sử dụng nó. Vấn đề ở đây là: hãy cân nhắc kỹ lưỡng, xem đội bóng của bạn có đủ khả năng chơi được sơ đồ này hay không.

Minh Đức (Báo bóng đá điện tử ibongdavn.com)