ENRIQUE OSSES, SỰ LỰA CHỌN KHÓ HIỂU
Massimo Busacca, cựu trọng tài nổi tiếng người Thụy Sỹ, nay đang là người phụ trách chính các vấn đề liên quan đến trọng tài của FIFA. Bản danh sách 10 “Vua áo đen” bắt chính ở Confed Cup 2013 do chính Busacca cùng các đồng sự lựa chọn. Nếu không có gì thay đổi, 10 vị trọng tài này sẽ bắt chính ở World Cup 2014.

Tuy nhiên, bản danh sách mà Busacca đưa ra khiến giới chuyên môn không thể không lo lắng. Trong đó, nổi bật nhất là trường hợp của trọng tài người Chile, Enrique Osses. “Vua áo đen” sinh năm 1974 này đang bị chỉ trích thậm tệ vì sự cố hồi đầu năm 2013. Ngày 12/2, Osses bắt chính trận đấu giữa Nacional và Barcelona ở vòng bảng Copa Libertadores 2013. Phút 75, ông rút thẻ đỏ đuổi Perlaza của Barcelona. Đến phút 78, hậu vệ Lembo của Nacional phải nhận thẻ vàng thứ 2. Anh này lẫm lũi rời sân. Nhưng kỳ lạ là Osses lại quên mất đây đã là thẻ vàng thứ 2 của Lembo nên không rút thẻ đỏ.

Lembo láu cá quay trở lại sân như không có chuyện gì xảy ra. Mãi 5 phút sau, Osses mới nhớ ra và chiếc thẻ đỏ lúc đó mới được sử dụng.

Trận đấu thảm họa của Osses chưa dừng lại ở đó. Phút bù giờ đầu tiên, ông còn từ chối của Barcelona một quả penalty mười mươi khiến đội khách chấp nhận tỷ số hòa 2-2 và là một phần nguyên nhân khiến Barcelona bị loại ngay từ vòng bảng. Sau trận, Osses phải nhờ tới lực lượng cảnh sát mới có thể rời sân trước cơn điên của các CĐV Barcelona.

Thực ra chẳng phải đến năm nay, trong quá khứ thì Osses đã có rất nhiều tai tiếng. Năm 2005, ông bị thủ thành Ignacio Gonzalez của Union Espanola đuổi đánh (sau này Ignacio bị treo giò… 22 trận). 3 năm sau, Osses đuổi 3 cầu thủ của Universidad Catolica trong trận derby Santiago với Colo Colo khiến Universidad Catolica phải nhận trận thua 1-3. Sau trận, Osses lại bị cả đội Universidad Catolica quây lại “hỏi tội”. Bản lý lịch chẳng lấy gì làm sáng sủa như thế nhưng không hiểu vì sao Osses vẫn được Busacca lựa chọn?

Không chỉ Osses, việc trọng tài người El Salvador, Joel Aguilar cũng được bắt chính ở Confed Cup 2013 khiến nhiều người sửng sốt. Ngày 23/3/2013, Aguilar điều khiển trận đấu giữa Mỹ và Costa Rica ở vòng loại World Cup 2014 khu vực CONCACAF. Các cầu thủ Costa Rica phàn nàn rằng thời tiết quá xấu, họ không thể nhìn thấy đường pitch và không thể chuyền bóng. Tuy nhiên, Aguilar vẫn cho trận đấu diễn ra bất chấp sự phản đối của Costa Rica. Cuối cùng, Mỹ giành chiến thắng 1-0.

NỖI LO “VUA ÁO ĐEN”
Ngoài Osses và Aguilar, trình độ của những trọng tài khác được chọn như Haimoudi (Algeria) và Irmatov (Uzbekistan) cũng rất đáng lo ngại. Tất nhiên bản danh sách này vẫn có những trọng tài thuộc dạng ngôi sao như Howard Webb, người điều khiển trận chung kết Champions League 2009/10 và World Cup 2010, hay trọng tài xuất sắc nhất năm 2012 theo đánh giá của IFFHS, Pedro Proenca. Tuy nhiên, liệu Webb hay Proenca có đủ để bù đắp lại sự non nớt về trình độ của những đồng nghiệp còn lại? Tất cả đã gióng lên hồi chuông báo động về hiểm họa trọng tài tại Confed Cup 2013.

Cũng cần biết thêm là rất nhiều giải đấu lớn hiện nay gặp vấn đề nan giải về trọng tài. Tại Premiership 2011/12, người ta tính được rằng Arsenal sẽ xếp thứ 2 theo BXH không có sai lầm của trọng tài. Man City, đội vô địch mùa đó, cũng được biếu không 9 điểm từ những quyết định sai lầm của các “Vua áo đen”. Tại Serie A 2012/13, sau khi kết thúc giai đoạn 1, Milan đứng thứ 7 với 27 điểm. Tuy nhiên, nếu bỏ đi các sai lầm của trọng tài, họ sẽ tụt xuống tận thứ 12 với chỉ 20 điểm, tức là Rossoneri đã hưởng lợi 7 điểm. Người ta cũng tính toán được rằng tại Premiership 2011/12, trong 713 pha bóng nhạy cảm có thể dẫn đến bàn thắng thì có tới 1/3 những tình huống đó trọng tài đưa ra quyết định sai. Những chiến dịch “RESPECT” (tôn trọng trọng tài) liên tục được phát động nhưng chính các “Vua áo đen” lại đang thiếu tôn trọng khán giả và các đội bóng bởi những sai lầm nghiêm trọng.

Rất nhiều giải pháp được đưa ra nhằm hỗ trợ trọng tài điều khiển trận đấu, trong đó có việc UEFA đã tăng thêm trọng tài đứng ở đường biên ngang nhưng cũng chưa đem lại nhiều hiệu quả. Ở Confed Cup 2013, công nghệ Goal-line sẽ được đưa vào sử dụng. FIFA đã đầu tư khoảng 1 triệu euro để lắp đặt công nghệ này cho 6 sân tổ chức Confed Cup 2013. Hy vọng Goal-line sẽ là trợ lý đắc lực giúp trọng tài làm tốt nhiệm vụ