1. Năm 2008, trên tờ Guardian của Anh có một bài báo giật tít khá sốc: “Đã đến lúc thôi nhìn từ trên xuống thấp để học cách làm của người Đức”. Bài báo đó so sánh vị thế số một, mà người Anh vẫn nghĩ là tuyệt đối, của Premier League với sự chuyển mình mạnh mẽ của Bundesliga. Trong đó, việc được đưa ra làm dẫn chứng chính là sự ủng hộ gần như ưu đãi của các ngành nghề khác ở Đức với bóng đá. Và từ năm 2008 ấy tới nay, rõ ràng ai cũng nhìn thấy bóng đá Đức thay đổi rất nhiều.

Thật ra, nếu nhìn vào những gì đang diễn ra ở Bundesliga, người ta có thể thấy, một cách rất vô tư, rằng Bundesliga không thua kém gì các giải đấu hàng đầu như Premier League hay La Liga. Khán giả đông hơn, lối chơi cũng đa dạng, màu sắc đẹp, công nghệ truyền hình tốt… Tất cả những thứ đó cho thấy một hình ảnh tươi mới của bóng đá Đức, chứng minh cảnh báo của Guardian không phải là lo xa chút nào.

2. Nhưng Bundesliga vẫn không thể rục rịch vươn tầm hơn được nữa. Sức hút từ tất cả những gì khả quan kể trên chưa đủ mạnh để biến Bundesliga thành tâm điểm, bất chấp số lượng NHM bóng đá Đức không hề nhỏ. Vấn đề nằm ở chỗ, bóng đá Đức thiếu ngôi sao.

Tất cả những ngôi sao thành danh sớm ở Bundesliga hiện nay đều gần như không còn ở lại giải đấu ấy nữa. Những Khedira, Sahin, Oezil… đều tìm chân trời khác. Trong thế hệ mới đó của bóng đá Đức, chỉ còn Mueller của Bayern và Goetze của Dortmund là ở lại với Bundesliga. Và ngày họ ra đi, chắc cũng không quá xa nữa khi đã có nhiều CLB lớn của Anh bắt đầu nhòm ngó.

Dortmund trở lại ngôi vô địch là tín hiệu mừng cho CLB từng lên ngôi vua ở châu Âu cách đây gần 2 thập niên. Nhưng bây giờ, họ không còn sức mạnh như xưa để có thể ra Champions League xưng hùng xưng bá. Với họ, bảo vệ ngôi vô địch đã là khó rồi. Dẫn chứng thì quá gần. Thành tích bết bát ở Champions League mùa trước đủ nói lên cái sự “yếu mà ra gió” ấy của Dortmund.

Cuối cùng, điểm lại, cũng chỉ còn Bayern là đủ tầm ra Champions League thi thố. Và dù có cố mấy đi nữa, họ vẫn chỉ là kẻ về nhì không hơn không kém.

3. Thay đổi gần đây của Bundesliga rõ ràng rất tích cực, nhưng nó vẫn còn thiếu quá nhiều. Ngạn ngữ Đức có câu: “Thay đổi và đổi thay để tốt hơn là hai khái niệm khác nhau” và đúng như câu ngạn ngữ đó, Bundesliga mới chỉ thay đổi (mang tính hình ảnh) chứ chưa cho thấy sự đổi thay để tốt lên.

Những đội bóng một thời như Bremen đã không còn là tập hợp đẹp mắt và hiệu quả của những nhạc công thành Bremen như hồi còn Micoud nữa. Và Dortmund cũng vậy, họ có thể mạnh ở Bundesliga (vì bản thân Bayern tự làm mình yếu đi) nhưng lại nhỏ bé ở châu Âu.

Muốn thay đổi nữa, bóng đá Đức còn cần làm nhiều việc hơn mà trong đó, tiên quyết nhất là đầu tư. Không thể có bóng đá đỉnh cao mà thiếu đi sự đầu tư nghiêm túc. Đó chính là mấu chốt của thay đổi triệt để, điều mà bóng đá Anh đang làm rất tốt, bất chấp người ta vẫn lo ngại về cái gọi là “nợ xấu” của các CLB Premier League.

Nhược bằng không, các CLB Đức sẽ chẳng khác gì các CLB Ligue 1 hay Eredivisie của Hà Lan, tức là trở thành trạm bơm cung cấp tài năng cho các ông lớn châu Âu…